تاریخچه بردگیم (5000 سال قبل از میلاد تا کنون)

در چند سال گذشته، بازی‌های رومیزی رشد و محبوبیت قابل توجهی پیدا کرده اند. در سال ۲۰۱۲، روزنامه گاردین عصر حاضر را «عصر طلایی بازی‌های رومیزی» نامید و اعلام کرد که بازی‌های رومیزی رشد ۴۰ درصدی را در این سال به دست آورده اند، اما سوال مهم این است که تاریخچه بردگیم و بازی رومیزی به چه زمانی باز می‌گردد و در طول تاریخ این سرگرمی چه تغییراتی داشته است؟

در این مطلب از وب سایت پروچس قصد داریم تا نگاهی به تاریخچه بازی رومیزی انداخته و در مورد مسیر طی شده این سرگرمی در طول تاریخ صحبت کنیم، پس با ما همراه باشید.

اولین بردگیم تاریخ (۵۰۰۰ سال قبل از میلاد)

بسیاری از مردم فکر می‌کنند که بردگیم و بازی رومیزی سرگرمی جدیدی است اما تاریخچه بردگیم به پیش از تاریخ برمی گردد. یعنی انسان‌ها قبل از این که زبان نوشتار داشته باشند، بازی‌های رومیزی انجام می‌دادند. اولین بازی رومیزی تاریخ، یک تاس بود. قطعه‌ای که امروزه در اکثر بردگیم‌ها وجود دارد و در واقع اساس قدیمی‌ترین بازی‌های بشر بوده است.

مجموعه‌ای از ۴۹ سنگ رنگ آمیزی شده کوچک در تپه‌ای ۵۰۰۰ ساله در جنوب شرقی ترکیه کشف شده است. این تاس‌ها قدیمی‌ترین مهره‌های بازی هستند که تا به حال پیدا شده اند. همچنین قطعات مشابه‌ای در سوریه و عراق پیدا شده است. تاس‌ها در این سرزمین‌ها از انواع مواد مثل استخوان‌ها، چوب، سنگ‌های رنگ شده و لاکِ لاک پشت ساخته شده اند.

پیشنهاد مرتبط: بهترین بردگیم های دورهمی و مهمانی ها

با پیشرفت بشریت، تاس‌ها با استفاده از متریال‌های بیشتری از جمله برنج، مس، شیشه، عاج و مرمر نیز به وجود آمده اند. همچنین تاس‌های دوران روم باستان بسیار شبیه به تاس‌های شش ضلعی ای هستند که امروزه از آن‌ها استفاده می‌کنیم، البته گوشه‌های این تاس‌ها کنده کاری می‌شدند.

بردگیم یک سرگرمی سلطنتی می‌شود (۳۱۰۰ قبل از میلاد)

با گذشت زمان، در دوره 3100 سال قبل از میلاد، بردگیم‌ها در میان فراعنه مصر باستان محبوبیت بسیار زیادی پیدا کردند. یکی از این بردگیم‌ها بازی Senet بود که در حفاری‌های صورت گرفته در مصر کشف شده است. همچنین تصویر این بازی در چندین مقبره در مصر بر روی دیوارها رنگ آمیزی شده است.

مصریان باستان به مفهوم سرنوشت اعتقاد زیادی داشتند. همچنین از آنجایی که شانس در بازی Senet به شدت مهم بود، این موضوع باعث شده بود تا زمان پادشاهی جدید در مصر که بین سال‌های ۱۵۵۰-۱۰۷۷ قبل از میلاد بود، این بازی به نوعی طلسم برای سفر مردگان محسوب شده و در کنار مردگان قرار می‌گرفت. حتی در فصل هفدهم کتاب باستانی مردگان در مصر باستان نیز به این بازی اشاره شده است.

پیشنهاد مرتبط: بهترین کافه بردگیم های تهران

اگر بخواهیم شما را با این بازی آشنا کنیم باید گفت که بازی Senet یک صفحه شبکه شبکه است که از ۳۰ مربع در سه ردیف ده تایی تشکیل شده است. دو مجموعه مهره نیز در این بازی وجود دارد.

امروزه برخی از شرکت‌های ساخت بردگیم، بازیSenet را تولید کرده و به فروش می‌رسانند.

پیوند بردگیم با دین (۳۰۰۰ قبل از میلاد)

با رشد محبوبیت بردگیم‌ها در میان شاهزادگان، این بازی‌ها به سرعت بین طبقه کارگر نیز محبوب شد. پس از آن، این بازی با اعتقادات مذهبی نیز گره خورد. یکی از این بازی‌ها Mehen بود. در حالی که مجموعه کاملی از قوانین این بازی هرگز پیدا نشده است اما آن چه می‌دانیم این است که این بازی نماد خدای Mehen است. در این بردگیم خدای Mehen به صورت مار عظیمی تصور شده است که دور خدای خورشید یا Re پیچیده است.

همچنین یک بازی در سرزمین‌های عربی مشابه با این بازی پیدا شده است. در این بردگیم هر بازیکن با شش مهره و یک مهره شیر بازی را شروع می‌کند. تاس استخوانی حرکت را تعیین می‌کند. بازیکنان از دم، در امتداد لبه بیرونی صفحه شروع می‌کنند و به سمت مرکز صفحه، جایی که سر مار قرار دارد حرکت می‌کنند.

پیشنهاد مرتبط: بهترین بازی های بردگیم برای اندروید و IOS

هدف بازیکنان این است که مهره‌های خود را به سمت مرکز صفحه ببرند. هنگامی که یک مهره به مرکز می‌رسد، حرکت معکوس می‌شود و بازیکنان دوباره به سمت نقطه شروع به حرکت می‌کنند. سپس مهره شیر وارد بازی می‌شود. از این مهره می‌توان به عنوان شکارچی برای بیرون انداختن مهره‌های حریف استفاده کرد.

قدیمی‌ترین بازی رومیزی شناخته شده (2650 قبل از میلاد)

بسیاری از مردم در زمان بررسی تاریخچه بازی رومیزی فکر می‌کنند که تخته نرد قدیمی‌ترین بازی رومیزی ای است که قوانین آن به طور کامل شناخته شده است، اما در واقع قدیمی‌ترین بازی که به صورت کامل آن را می‌شناسیم، The Royal Game of Ur یا بازی سلطنتی اور است.

برای مدت‌ها تصور می‌شد که قوانینی از این بازی وجود ندارد و به همین خاطر در بسیاری از مطالب تاریخ بردگیم، از تخته نرد به عنوان قدیمی‌ترین بازی شناخته شده نام برده می‌شد.

با این وجود اروینگ فینکل به عنوان یکی از علاقه مندان به بردگیم، قوانین این بازی را روی یک لوح سنگی قدیمی پیدا کرد. اروینگ فینکل با تحقیق در مورد این بازی توانست قوانین آن را به صورت کامل پیدا کرده و The Royal Game of Ur را قدیمی‌ترین بازی شناخته شده جهان نامگذاری کرد.

لازم به ذکر است که نام این بازی از محل کشف آن یعنی گورهای سلطنتی اور در کشور عراق گرفته شده است. همچنین مجموعه‌ای از این بازی در مقبره فرعون توتانخامون نیز پیدا شده است. بازی سلطنتی اور با دو ست مهره سیاه و سفید و سه تاس چهار وجهی انجام می‌شود.

پیدا شدن اولین نشانه‌ها از تخته نرد (حدود ۲۰۰۰ پیش از میلاد)

Ludus Duodecim Scriptorum یک بردگیم محبوب در دوران امپراتوری روم بود. معنای اسم این بازی “دوازده خط کشی” بود که احتمالاً به سه ردیف و دوازده خط کشی انجام شده روی تخته این بازی اشاره دارد.

در واقع این بردگیم، قدیمی‌ترین بازی است که قوانین آن تقریباً با تخته نرد یکسان است. مانند تخته نرد در این بازی هر بازیکن ۱۵ مهره داشت و از تاس‌های شش وجهی استفاده می‌کرد. هدف بازی، بیرون بردن تمام مهره‌ها از بازی است. تنها تفاوت این بازی با تخته نرد امروزی استفاده از یک تاس اضافی و شروع همه مهره‌ها خارج از تخته بود.

تأثیر جنگ بر ساخت بازی‌های استراتژی نظامی (۱۳۰۰ قبل از میلاد)

در تاریخچه بردگیم، بازی‌های استراتژی نظامی جایگاه ویژه‌ای دارند. Ludus latrunculorum یک بردگیم استراتژیک دو نفره بود که در سراسر امپراتوری روم انجام می‌شد و گفته شده که این بازی شبیه به شطرنج است.

به دلیل آن که قوانین این بازی هنوز هم ناشناخته است، تلاشی برای بازسازی آن نشده اما به طور کلی می‌توان گفت که این بازی، بردگیمی بر اساس تاکتیک‌های نظامی است. به دلیل تعداد زیاد جنگ‌ها در قرن سیزدهم قبل از میلاد، بسیاری از تاریخدانان اعتقاد دارند که جنگ‌ها بر تم بازی‌های رومیزی در آن زمان تأثیر گذاشته اند.

بازی Ludus latrunculorum مهره‌های زیادی داشت و روی صفحه‌ای شبیه به شطرنج روسی بازی می‌شد. مهره‌های این بازی در دو رنگ بوده و گیم پلی بازی به این شکل است که می‌توانید یک مهره را با محاصره کردن از دو طرف، از بازی حذف کنید.

تأثیر بردگیم بر فرهنگ شرق (۴۰۰ پیش از میلاد)

اگرچه بازی‌های رومیزی مدت‌ها پیش از ۴۰۰سال قبل از میلاد در جوامع آسیایی وجود داشتند، اما عمدتاً این بردگیم‌ها الهام گرفته از بازی‌های خاورمیانه‌ای بودند. Liubo اولین بازی رومیزی شد که توسط دنیای شرق توسعه پیدا کرده است.

این بازی توسط دو نفر انجام شده و هر بازیکن شش مهره بازی داشت که در اطراف نقاط یک صفحه بازی مربعی با الگوهای مختلف حرکت می‌کردند. حرکات با پرتاب شش تاس تعیین می‌شد. بازی Liubo در دوران سلسله هان بسیار محبوب بود و پس از آن به سرعت رو به زوال رفت. گمان می‌رود این اتفاق به خاطر افزایش محبوبیت بازی گو بوده است.

بازی‌های تافل و تولد شطرنج (۴۰۰ پس از میلاد)

بازی‌های تافل گروهی از بردگیم‌های استراتژیک قدیمی مربوط به اقوام ژرمنی و سلتیک بودند که روی یک صفحه شطرنجی با دو ارتش با تعداد نامساوی انجام می‌شدند. در این بازی هدف مهره شاه بازیکن ضعیف‌تر، رفتن به لبه یا گوشه‌های صفحه بوده و هدف نیروی قوی‌تر تصاحب شاه بود.

بازی تافل به هر جایی که وایکینگ‌ها سفر می‌کردند، از جمله ایسلند، بریتانیا، ایرلند و لاپلند گسترش یافت. نسخه‌های مختلفی از این بازی در سراسر شمال اروپا بازی می‌شد.

در قرن هفتم، این بازی در ایران ساسانی به عنوان شطرنج شناخته شد. اولین شواهد از شطرنج در ایران ساسانی در حدود ۶۰۰ پس از میلاد یافت شده است.

در حدود سال ۱۲۰۰، قوانین شطرنج در جنوب اروپا شروع به تغییر کرد و حدود سال ۱۴۷۵، چندین تغییر عمده، این بازی را اساساً به همان شکلی که امروز شناخته شده است، درآورد.

بازی The Landlord’s Game (1903)

اگر چه در سال‌های 1200 تا 1900 شاهد ساخت بردگیم‌های مختلفی بودیم، اما یکی از مهم‌ترین اتفاقات در تاریخچه بازی رومیزی، ساخت بازی The Landlord’s Game در سال 1903 است.

این بازی توسط لیزی مگی ساخته شد و شباهت بسیار زیادی به بردگیم مونوپولی که امروزه بسیار محبوب است، داشت. در واقع می‌توان گفت که این بردگیم، منبع الهام ساخت بردگیم جذاب مونوپولی در سال‌های بعد است. بعدها با عرضه بازی مونوپولی بردگیم‌ها توانستند محبوبیت قابل توجهی در بین گیمرهای سراسر جهان پیدا کرده و تبدیل به یک سرگرمی محبوب شوند.

اسکار بازی‌های رومیزی (۱۹۷۸)

در سال 1978 جایزه‌ای در کشور آلمان به نام Spiel des Jahres که معنای آن “بازی سال” است، ایجاد شد. Spiel des Jahres از آن زمان تا به امروز معتبرترین جایزه برای بازی‌های رومیزی و کارتی است که سالانه توسط هیئتی از منتقدان آلمانی اهدا می‌شود.

هدف Spiel des Jahres توجه به طراحی بازی‌ها و ارتقای کیفیت بردگیم‌ها است. این جایزه در حال حاضر مثل اسکار برای صنعت بردگیم است و تنها نامزدی در Spiel des Jahres می‌تواند فروش معمولی یک بازی را از ۵۰۰ تا ۳۰۰۰ نسخه به حدود ۱۰,۰۰۰ نسخه افزایش دهد. همچنین برنده این جایزه معمولاً می‌تواند انتظار فروش ۳۰۰,۰۰۰ تا ۵۰۰,۰۰۰ نسخه‌ای را داشته باشد.

ورود بردگیم Catan به ایالات متحده (1995)

تاریخچه بردگیم در سراسر جهان، به خصوص در قاره آمریکا را می‌توان به قبل و بعد 1995 تقسیم کرد. بازی Catan یکی از اولین یوروگیم‌هایی بود که توانست خارج از اروپا به محبوبیت برسد. تاکنون بیش از ۲۴ میلیون نسخه از مجموعه بازی‌های Catan به فروش رفته و این بازی به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده است.

در این بردگیم بازیکنان در تلاش هستند تا در جزیره خیالی Catan، شهرهای خود را ساخته و قدرت را در جزیره به دست بگیرند. محبوبیت Catan در ایالات متحده باعث شده است تا واشنگتن پست آن را “بردگیم عصر ما” لقب دهد. بی شک این بردگیم یکی از اصلی‌ترین دلایل محبوبیت ناگهانی بردگیم در ایالات متحده بود. این بازی باعث شد تا گیمرهای بیشتری جذب بردگیم شوند.

کلامِ پروچس

در این مطلب از سایت پروچس، نگاهی به تاریخ بردگیم انداخته و تلاش کردیم تا در یک مطلب، مهم‌ترین اتفاقات تاریخچه بردگیم را معرفی کردیم. با توجه به موارد گفته شده در این مطلب می‌توانید دید کاملی در مورد تاریخ بازی رومیزی داشته باشید.