ما امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که خلاقیت در حل مشکلات حرف اول را می‌زند. راه‌های زیادی برای پرورش افکار خلاقانه وجود دارند. یکی از این راهها استفاده از بازی‌های فکری و استراتژیک است که ذهن شما را سرشار از ایده‌های فراوان می‌کنند. شطرنج به عنوان یکی از بهترین بازی‌های فکری در جهان شناخته میشود و به علت محبوبیت بالا، دارای تورنومنت‌های بزرگی در سطح بین المللی نیز می باشد. شطرنج چینی نیز نوع دیگری از بازی های فکری است که از قدمت بالایی برخوردار است. این بازی شبیه به شطرنج معمولی است اما تفاوت‌هایی نیز با آن دارد.
در این مقاله قصد داریم شما را با این بازی فکری، بیشتر آشنا کنیم. با پروچس همراه باشید.
شطرنج چینی چیست ؟
شطرنج سنتی چینی (xiangqi) یک بازی فکری است که بسیار شبیه به شطرنج معمولی می‌باشد و همانطور که از نام آن پیداست مبدا این بازی فکری، کشور چین است. از نام‌های دیگر این بازی می‌توان به شطرنج شرقی ، شطرنج فیل ، شیانگ چی ، ژیانگی و یا ژیانگ کی، اشاره کرد. این بازی یکی از انواع شطرنج به حساب می آید و مانند شطرنج معمولی دارای یک صفحه بازی و چندین مهره مختلف است که در ادامه این مقاله با آنها آشنا خواهید شد.
جهت آشنایی با انواع سبک و استراتژی شطرنج این مقاله مرتبط را هم بخوانید : انواع شطرنج
تاریخچه شطرنج چینی
محققان، تاریخ ابداع و گسترش شطرنج چینی را به سال 700 پس از میلاد مسیح نسبت می‌دهند. در آن زمان چین به تازگی باروت را اختراع کرده بود و تاجران غربی که برای خرید این ماده با ارزش به چین سفر می‌کردند برای اولین بار با این بازی آشنا شدند.
شواهدی وجود دارد که این بازی نیز همانند شطرنج امروزی از یک بازی تخته‌ای در هند به نام چاتورانگا الهام گرفته است و مدارکی دال بر اینکه این بازی توسط افراد چینی اختراع شده باشد وجود ندارد. به همین دلیل برخی معتقدند که این بازی همان بازی هندی است که در چین بومی سازی شده است.
شطرنج آنلاین (جهت انجام بازی شطرنج، بصورت دونفره و یا با هوش مصنوعی کلیک کنید)
برخی دیگر نیز معتقدند این بازی از یک بازی قدیمی دیگر در چین با نام لیوبو نشات گرفته است. برخی این بازی را برگرفته از یک نبرد افسانه‌ای بین یک رهبر شورشی و امپراتوری هان می‌دانند و رنگ‌های قرمز و مشکی این مهره‌ها را برگرفته از رنگ زره این دو جبهه می‌دانند.
امروزه ژیانگی یکی از محبوب‌ترین بازی‌های فکری در جهان به خصوص در شرق آسیا به شمار می‌رود و تعداد بازیکنانی که این بازی را حداقل یکبار در هفته انجام می‌دهند بیش از یک میلیارد نفر گزارش شده است. اگر شما هم عاشق بازی‌های فکری و استراتژیک هستید و قصد دارید بازی جدیدی را به جای شطرنج حرفه ای امتحان کنید، این بازی به شما پیشنهاد میشود.
بیشتر بدانید : تاریخچه شطرنج
هدف بازی شطرنج چینی چیست ؟
هدف بازی شطرنج چینی همانند شطرنج رسمی، وادار کردن پادشاه یا ژنرال حریف به تسلیم است. بازیکنان این بازی فکری می‌توانند با ایده‌ها و روش‌های زیادی، آن را برنده شوند و صرفا لازم نیست از روش‌های قدیمی و کشف شده استفاده کنند. اما این صرفا هدفی است که شما آن را درون بازی دنبال می کنید! درحالی که می توان گفت، هدف اصلی این بازی پیدا کردن راه حل‌ها برای غلبه کردن به مشکلات در شرایط مختلف می‌باشد.
قوانین بازی شطرنج چینی
ژیانگ کی نیز قوانینی دارد که بر اساس آن، رسیدن به هدف اصلی بازی یعنی محاصره پادشاه حریف، امکان پذیر می‌باشد. معمولا بازیکن شروع کننده بازی به صورت توافقی انتخاب میشود و قانون خاصی برای فرد شروع کننده وجود ندارد. پایان بازی زمانی رخ می‌دهد که یکی از پادشاهان محاصره شده و مانند شطرنج رسمی حالت کیش و مات روی بدهد.
خطوط روی تخته شطرنج چینی
برخلاف شطرنج رسمی که مهره‌های آن روی فضاهای مربعی حرکت می‌کنند، مهره‌های این بازی روی نقاط تقاطع خطوط، حرکت می‌کنند. تعداد خطوط هر صفحه 9 خط عمودی و 10 خط افقی می‌باشد.
صفحه این بازی از دو نیمه، تشکیل شده که هر نیمه از 45 تقاطع یا نقطه تشکیل شده است. بین دو نیمه فضایی خالی وجود دارد که به آن رودخانه(River) گفته میشود. اهمیت این دو نیمه، زمانی مشخص میشود که یک مهره وارد زمین حریف شود. برخی مهره‌ها با ورود به نیمه حریف قدرتمندتر می‌شوند و برخی دیگر توانایی‌های خود را از دست می‌دهند.
علاوه بر خطوط افقی و عمودی در هر نیمه، دو خط مورب و متقاطع در قسمت میانی وجود دارند که به طول قطر دو مربع ادامه یافته اند. این خطوط دو محدوده شامل 4 مربع یا 9 نقطه را مشخص می‌کنند که به محدوده قرمز و محدوده مشکی معروف هستند. این محدوده‌ها به علت قرار گرفتن پادشاه و محافظانش در آن، اهمیت بسیار زیادی دارند.
این 9 نقطه همچنین محدوده حرکتی پادشاه و دو محافظش را مشخص می‌کنند.
نحوه قرارگیری مهره‌ها در بازی شطرنج چینی
شطرنج چینی از 7 نوع مهره خاص تشکیل شده است. مهره‌های این بازی نیز مانند شطرنج رسمی جایگاه خاصی دارند. مهمترین این مهره‌ها پادشاه است که با نام ژنرال نیز شناخته میشود و در نقطه وسط خط انتهایی ناحیه قرمز یا مشکی قرار می‌گیرد.
در طرفین پادشاه دو مهره با نام گارد یا محافظ قرار دارند. در طرفین محافظین پادشاه دو فیل قرار گرفته اند و در طرفین فیل‌ها نیز دو شوالیه یا اسب وجود دارند. در دو سمت انتهایی اولین خط افقی نیز دو ارابه جنگی یا قلعه وجود دارند.
دو خط جلوتر از هر شوالیه یا اسب، دو مهره به نام توپ جنگی قرار دارند. در خط بالایی توپ‌ها 5 عدد سرباز قرار دارند که به صورت یک نقطه در میان قرار می‌گیرند و یک خط با رودخانه فاصله دارند. یعنی سربازان به ترتیب جلوی پادشاه، دو فیل و دو ارابه قرار دارند.
نحوه حرکت مهره‌ها در بازی شطرنج چینی
حال که با مهره‌ها و جایگاه آنها در صفحه شیانگ چی آشنا شدید باید با نحوه حرکت آنها نیز آشنا شوید تا بتوانید از این بازی لذت ببرید. این بازی شامل 11 مهره هجومی و 4 مهره دفاعی و یک پادشاه است و مهره‌های هجومی می‌توانند با عبور از رودخانه به پادشاه حریف حمله کنند.
این در حالی است که مهره‌های دفاعی وظیفه دارند از پادشاه خود در برابر مهره‌های هجومی حریف حفاظت کنند و اجازه نفوذ به زمین حریف را ندارند. در ادامه با نحوه حرکت هر یک از مهره‌های این بازی آشنا خواهید شد.
سربازان
سرباز در شطرنج سنتی چینی یک مهره هجومی به شمار می‌رود. هر سرباز مجاز است در هر نوبت یک نقطه به سمت جلو در زمین خودی حرکت کند. حرکت سربازان پس از عبور از رودخانه دچار تغییر میشود و هر سرباز علاوه بر حرکت رو به جلو می‌تواند به طرفین نیز حرکت کند. برخلاف شطرنج رسمی رسیدن سرباز به خانه آخر هیچگونه مزیتی به شما نخواهد داد.
توپ‌ها
توپ‌ها دو مهره هجومی دیگر در شطرنج چینی می‌باشند و می‌توانند در سر تا سر تخته حرکت کنند. حرکات این مهره ها شبیه به حرکات قلعه در شطرنج رسمی می‌باشد.
توپ‌ها می‌توانند مهره‌هایی که روبروی آنها قرار می‌گیرند را مورد هدف قرار دهند اما به شرطی قادر به این کار هستند که تنها یک مهره بین توپ و مهره هدف باشد. آن مهره می‌تواند خودی یا از دشمن باشد.
شوالیه‌ها
شوالیه‌ها مهره‌هایی هجومی هستند که حرکاتی مشابه با اسب در شطرنج رسمی دارند و به شکل حرف L انگلیسی حرکت می‌کنند. تفاوت حرکت این مهره ها با اسب، در شطرنج استاندارد این است که در ژیانگی ، اسب قادر به حرکت در جهتی که یک مهره مسیرش را مسدود کند نمی‌باشد و اصطلاحا امکان پرش ندارد.
ارابه‌ها
ارابه‌ها دقیقا همان قلعه در شطرنج هستند و در خطوط مستقیم حرکت می‌کنند. ارابه‌ها می‌توانند مهره‌های روبروی خود را از بازی حذف کنند.این مهره‌ها نیز مهره هجومی به حساب می‌آیند.
فیل‌ها
فیل یا بیشاپ، مهره‌ای دفاعی در ژیانگ کی است و نمی‌تواند وارد نیمه زمین حریف شود. حرکت این مهره مانند مهره فیل در شطرنج رسمی و مورب می‌باشد. هر فیل مجاز است در هر نوبت دو نقطه به شکل مورب جابه جا شود.
محافظان
هر شاه دو محافظ دارد که در سمت راست و چپ آن و درون قلعه قرار گرفته است. هر محافظ مجاز است به صورت عمودی، افقی یا مورب حرکت کند. محافظان مهره دفاعی هستند و نمی‌توانند از ناحیه قرمز یا مشکی خارج شوند.
پادشاه
پادشاه یا ژنرال، مهره اصلی شیانگ چی است که شما وظیفه حفاظت از آن را برعهده دارید. پادشاه می‌تواند به شکل عمودی و افقی در فضای قرمز و مشکی حرکت کند. دو پادشاه نمی‌توانند بدون حضور حداقل یک مهره در میانشان به صورت مستقیم روبروی هم قرار بگیرند.
روش بازی شطرنج چینی
روش بازی این شطرنج بسیار ساده و شبیه به شطرنج رسمی می‌باشد. بازیکنان یکی یکی مهره‌های خود را بر اساس قواعد حرکتی آنها تکان می‌دهند. سپس سعی می‌کنند پادشاه حریف را در حالت کیش قرار دهند و پادشاه خود را از محدوده خطر خارج کنند. بازیکنی که پادشاه حریف را در وضعیتی قرار دهد که از همه طرف مورد حمله قرار گرفته باشد یا به اصطلاح کیش و مات کند برنده بازی خواهد بود.
کلام پایانی
شطرنج چینی یک بازی فکری پرطرفدار است که در جهان و به خصوص در کشورهای شرق آسیا بازیکنان زیادی دارد. اگر شما یک پروچس پلیر هستید میتوانید به این بازی به چشم یک چالش شگفت انگیز نگاه کنید. انجام دادن این بازی می‌تواند افکار شما را عمیق تر کند و شما را با استراتژیهای جدید نیز آشنا کند. این بازی مناسب تمامی سنین از 3 سال تا 99 سال می‌باشد.
سوالات پرتکرار
آیا شطرنج چینی سخت تر از شطرنج است؟
خیر. اگر شما قوانین و استراتژیهای شطرنج رسمی را بدانید میتوانید به راحتی با قواعد این بازی نیز کنار بیایید
حداقل معنی کلمات چینی را که روی مهره های نوشته شده است را مینوشتین بعد توضیحات تکمیلی را می دادید
درود بر شما همراه گرامی
ممنون بابت پیشنهاد خوبتون
حتما اضافه خواهد شد