در طول تاریخ شطرنج، رکوردهایی ثبت شده اند که برای چندین دهه پابرجا بوده و برخی نیز ممکن است برای قرن ها باقی بمانند. در پروچس، شگفت انگیزترین رکورد های شطرنج که تا به حال در تاریخ ثبت شده اند، آورده شده است. با ما همراه باشید.
طولانی ترین روند پیروزی پیاپی
بابی فیشر، رکورددار شطرنج جهان برای بیشترین پیروزی های متوالی در شطرنج است. بابی فیشر در مسابقات قهرمانی که در نهایت به مسابقه او با بوریس اسپاسکی ختم شد، 20 بازی فوق العاده را در مسابقات نخبگان برد.
او رکورد شطرنج خود را در مسابقات بین منطقه ای مایورکا در سال 1970 آغاز کرد که در آن هفت بازی متوالی را برد تا مسابقات را به پایان برساند. البته از آنجایی که اسکار پانو از بازی مقابل فیشر انصراف داد، برخی از مورخان شطرنج این بازی را به فیشر تخفیف می دهند.
بیشتر بخوانید: زندگی نامه بابی فیشر
در مسابقات نامزدها که در سال 1971 دنبال شد، فیشر هر دو رقیب خود یعنی مارک تایمانوف و بنت لارسن را با امتیازهای کامل 6-0 شکست داد. برد اولیه در دیدار بعدی مقابل تیگران پطروسیان با باخت در بازی دوم همراه شد و روند رکورد شطرنج او به پایان رسید.
فیشر در ادامه با شکست دادن پطروسیان و بوریس اسپاسکی قهرمان شطرنج جهان شد.
طولانی ترین روند شکست ناپذیری
در جدیدترین رکورد شطرنج از این فهرست، مگنوس کارلسن از 31 ژوئیه 2018 در 125 بازی پیاپی شکست ناپذیر بود، تا زمانی که او در تاریخ 9 اکتبر 2020 در مقابل استاد بزرگ، یان کریستوف دودا در نروژ تن به شکست داد.
پیشنهاد مرتبط: زندگینامه مگنوس کارلسن
رکورد کارلسن رکوردهای قبلی را شکست و بیش از دو سال نیز طول کشید.
طولانی ترین روند حفظ عنوان قهرمانی
امانوئل لاسکر با شکست ویلهلم اشتاینیتز در سال 1894 دومین قهرمان جهان شد و عنوان خود را به مدت 27 سال حفظ کرد تا اینکه در سال 1921 از خوزه رائول کاپابلانکا شکست خورد.
شطرنج آنلاین (جهت انجام بازی شطرنج، بصورت دونفره و یا با هوش مصنوعی کلیک کنید و خود را محک بزنید)
اغلب اشاره می شود که دوران قهرمانی لاسکر تمدید شد زیرا جنگ جهانی اول، مسابقات مورد نظر با روبینشتاین و کاپابلانکا را به تعویق انداخت. حتی با احتساب آن سال‌های بی‌رقیب، دوران سلطنت لاسکر بسیار طولانی‌تر از هر قهرمان دیگری بود و این رکورد شطرنج همچنان باقی مانده است.
او تا دهه 1930 به بازی و اجرا در مسابقات نخبگان ادامه داد.
بالاترین درجه ریتینگ
مگنوس کارلسن در ماه می 2014 در لیست فیده، ریتینگ 2882 را ثبت کرد. کارلسن تنها بازیکنی بوده که به ریتینگ 2900 نزدیک شده است و این یک رکورد شطرنج برای او محسوب می شود.
تا زمان نگارش این مقاله، تنها 12 بازیکن به ریتینگ 2800 رسیده اند.
بیشتر بدانید: ریتینگ چیست؟
جوان ترین استاد بزرگ
در 30 ژوئن 2021، ابیمانیو میشرا، شطرنج باز آمریکایی، با 12 سال، 4 ماه و 25 روز سن، جوانترین استاد بزرگ تمام تاریخ شد. میشرا رکورد 12 سال و 7 ماه که متعلق به سرگئی کاراکین بود را شکست که به مدت 19 سال پابرجا مانده بود.
نکته قابل توجه در مورد رکورد میشرا این بود که او علی‌رغم فقدان مسابقات معمولی در طول همه‌گیری کووید به آن دست یافت.
رکورد شطرنج سیمولتانه
شطرنج سیمولتانه، نمایش مجموعه ای از بازی ها در مقابل چندین حریف به طور همزمان است. معمولاً حریفان در یک ردیف یا دایره می‌نشینند و استاد به دور بازیکنان می‌چرخد و حرکاتی را در برابر هر حریف انجام می‌دهد و سپس به سمت حریف بعدی میرود.
احسان قائم مقامی، قهرمان 9 دوره شطرنج ایران، با 604 حریف همزمان بازی کرد تا رکورد جهانی بیشترین بازی همزمان را از آن خود کند. او در رقابتی سیمولتانه در تهران، 580 بازی را برد، 16 بازی را مساوی کرد و تنها 8 بازی را باخت. این نمایش در تاریخ 19 بهمن 1390 در استادیوم ورزشی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
رکورد شطرنج چشم بسته همزمان
یکی از برجسته ترین شاهکارهای شطرنج، بازی با چشمان بسته است. در یک بازی شطرنج چشم بسته، بازیکن مجاز نیست که به صفحه شطرنج نگاه کند و باید تمام موقعیت را در ذهن خود نگه دارد زیرا حرکات توسط علایم شطرنج منتقل می شود.
جهت آشنایی کامل با این نوع بازی شطرنج، مقاله شطرنج چشم بسته را مطالعه کنید.
تیمور گاریف شاهکار جدیدی را برای این بازی در 3 تا 4 دسامبر 2016 رقم زد که در آن با چشمانی بسته و همزمان، با 48 حریف بازی کرد. نتیجه این بازی ها 35 برد، 7 تساوی و 6 باخت بود.
رکورد طولانی ترین بازی شطرنج از نظر تعداد حرکات
طولانی ترین بازی ثبت شده شطرنج بین ایوان نیکولیچ و گوران آرسوویچ بوده است که این مسابقه در سال 1989 در یک تورنمنت و در بلگراد برگزار شد. این مسابقه شامل 269 حرکت بود و به مدت 20 ساعت و 15 دقیقه به طول انجامید و با تساوی نیز به پایان رسید.
طولانی ترین بازی شطرنج از نظر مدت زمان
طولانی ترین ماراتن شطرنج 56 ساعت و 9 دقیقه و 37 ثانیه به طول انجامید و توسط هالوارد هاگ فلاتبو و اسجور فرکینگستاد (هر دو از نروژ) در هاوگسوند نروژ در 11 نوامبر 2018 به ثبت رسید.
اما طولانی ترین بازی انجام شده در مسابقات قهرمانی جهان، ششمین بازی مسابقات شطرنج قهرمانی جهان 2021 بین مگنوس کارلسن و یان نپومنیاچچی است که کارلسن در 136 حرکت با انصراف حریف برنده شد. این بازی 8 ساعت و 15 دقیقه و 40 ثانیه به طول انجامید.
رکورد کوتاه ترین بازی شطرنج
برخلاف مسابقه نیکولیچ و آرسوویچ که در آن تماشاگران ساعت ها روی صندلی‌های خود خوابشان برده بود، کوتاه‌ترین بازی شطرنج که تا به حال انجام شده است حتی به تماشاگران فرصت نشستن هم نداد چرا که بازی به سرعت به پایان رسید!
بازی بین L. Darling و R. Wood به عنوان کوتاه ترین بازی تاریخ در مجله شطرنج Northwest در سال 1983 منتشر شد و به این صورت بود:
- g4 e6
- f4?? Qh4#
جهت آشنایی کامل با این علائم شطرنج، مقاله ثبت حرکات شطرنج را مطالعه بفرمایید.
این یک واقعیت شناخته شده است که کمترین حرکت مورد نیاز برای مات، دو حرکت است و به نام Fool’s mate شناخته می شود و اغلب نیز در بازی های رقابتی دیده نمی شود، اما گاهی اوقات در بازی های آماتور اتفاق می افتد.
رکورد بیشترین نباختن متوالی
اگر کمی به آن فکر کنید متوجه می شوید که این مورد یکی از شگفت انگیزترین رکورد های شطرنج است. در دنیای شطرنج رقابتی، این کاملاً طبیعی است که چند بازی را ببریم، چند بازی دیگر را مساوی کنیم و قبل از اینکه دوباره برنده شویم، چند بازی را ببازیم.
این رکورد متعلق به میخائیل تال است که موفق شد 95 بازی متوالی را بدون باخت به پایان برساند.
نتایج تال شامل 46 برد و 49 تساوی بود، اما او تقریباً برای یک سال تمام از 23 اکتبر 1973 تا 16 اکتبر 1974 یک بار هم یک بازی را نباخت. و این شگفت انگیز است!
پیرترین استاد بزرگ شطرنج
به نظر نمی رسد که عنوان پیرترین استاد بزرگ چندان مورد توجه باشد. این رکورد شطرنج بر اساس مدت زمانی نیست که پس از اعطای عنوان استاد بزرگی زندگی می کنید، بلکه بر اساس سن شما در اولین زمان دریافت آن عنوان، می باشد.
بسیاری از بازیکنان بر اساس دستاوردهای گذشته خود به مقام استاد بزرگ افتخاری رسیده اند؛ اگر اینطور حساب کنید، مسن ترین استاد بزرگ شطرنج انریکو پائولی است که در سال 1996 و هنگامی که این عنوان به او اعطا شد، 88 ساله بود.
اما از نظر شطرنج بازانی که از طریق بازی رقابتی عنوان خود را به دست آوردند، مسن ترین استاد بزرگ یوری شعبانوف است که در سال 2003 قهرمان جهان بزرگسالان شد و در سن 66 سالگی این عنوان را به دست آورد.
بزرگ ترین شطرنج دنیا
بزرگترین صفحه شطرنج از هر طرف 5.89 متر (19 فوت 4 اینچ) اندازه دارد. مهره شاه 119 سانتی متر (47 اینچ) قد و 37.4 سانتی متر (1 فوت 2 اینچ) عرض دارد. این مجموعه توسط باشگاه شطرنج مدیسین هت(Medicine Hat) در 27 می 2009 در کانادا ارائه و اندازه‌گیری شد.
بزرگترین مهره شطرنج جهان نیز در 6 آوریل 2018 توسط رکوردهای جهانی گینس تأیید شد. این مهره شاهِ غول پیکر در مقابل تالار مشاهیر جهانی شطرنج، روبروی خیابان باشگاه شطرنج سنت لوئیس، در قلب محله سن لوئیس در ایالات متحده قرار دارد که دارای ارتفاع 6.096 متر، قطر 2.79 متر در پایه و وزن 4926 کیلوگرم است.
کوچک ترین شطرنج جهان
کوچکترین شطرنج دست ساز به ابعاد 8 میلی متر در 8 میلی متر توسط آرا داویدی قازاریان در تاریخ 22 اوت 2020 در کالیفرنیای آمریکا ساخته شد. آرا قازاریان هنرمند ارمنی آمریکایی است که از جواهرات برای بیان هنر خود استفاده می کند و پیش از این نیز رکورددار این عنوان بود.
قوی ترین انجین شطرنج جهان
انجین شطرنج یک برنامه کامپیوتری است که پوزیشن‌های شطرنج را تجزیه و تحلیل می‌کند و بهترین گزینه‌های حرکتی را محاسبه می کند.
Stockfish در حال حاضر قوی ترین انجین شطرنج است که در دسترس عموم قرار دارد و به عنوان یک انجین منبع باز(open source)، عموم مردم می توانند به توسعه و بهبود آن کمک می کنند.
حتما بخوانید: موتور شطرنج (معرفی کامل برترین انجین های شطرنج)
کدام کشور رکورددار بیشترین قهرمانی شطرنج است؟
کشور روسیه با 2559 بازیکن عنوان دار، از جمله 243 استاد بزرگ برجسته، با اختلاف زیاد دارای بیشترین قهرمانی در شطرنج است و میتوان گفت یکی از قوی ترین کشور های جهان در شطرنج محسوب می شود.
چه کشوری بیشترین تعداد استاد بزرگ شطرنج را در جهان دارد؟
اگر به بزرگترین نام‌های شطرنج فکر کنید مانند کاسپاروف، کارپوف، ایوانچوک یا دمچنکو، ممکن است بدون خواندن جواب حدس زده باشید که کدام کشور بیشترین استادان بزرگ شطرنج را دارد. بله کشور روسیه دارای حدود 250 استاد بزرگ شطرنج بر اساس رتبه بندی فیده است.
قهرمان شطرنج جهان در حال حاضر کیست؟
استاد بزرگ مگنس کارلسن قهرمان فعلی شطرنج جهان است. برای بسیاری از مردم، او در حال حاضر بهترین بازیکنی است که تا به حال این بازی را انجام داده است و نکته قابل توجه این است که کارلسن قبل از 30 سالگی به این مهم دست یافته است.
کلام شطرنج حرفه ای
رکورد های شطرنج همیشه جذاب بوده و همواره نیز مورد توجه دوست داران شطرنج قرار می گیرد. شما در پروچس(شطرنج حرفه ای) با رکورد های شگفت انگیز در شطرنج و بازیکنان رکورددار شطرنج آشنا شدید. امیدواریم از خواندن این مطالب لذت کافی را برده باشید.
