ممکن است با بردن نام آناتولی کارپف، این سوال برای نسل امروزی پیش بیاید که کارپف کیست؟
آناتولی کارپف (Anatoly Karpov)، زاده 23 می سال 1951 در شهر زلاتوست کشور شوروی یا روسیه کنونی است. نام کامل او آناتولی اوگنیویچ کارپف است. وی از سال 1975 به مدت 10 سال قهرمان شطرنج جهان بوده است. فیده، فدراسیون جهانی شطرنج به صورت رسمی از سال 1993 تا سال 1999 کارپوف را به عنوان قهرمان جهان معرفی نموده است.
وی از بهترین های سبک پوزیشن گیم در شطرنج بوده و بالغ بر 160 تورنمنت شطرنج را طی سال های قهرمانی خود، فتح کرده است. در سال 1975 کارپوف با ممانعت بابی فیشر از حضور در مسابقات، موفق شد قهرمانی جهان را کسب کرده و به مدت 10 سال عنوان خود را حفظ کند.
اولین شکست آناتولی کارپف، در دوران اوج قهرمانی، سال 1985 رقم خورد. کاسپاروف در این سال موفق به شکست کارپف شد. در سال های بعد نیز این دو، 3 بار با هم رو به رو شدند که در هر 3 بازی، آناتولی کارپف بازی را واگذار کرد. مجموعا در تورنمنت های مختلف، کارپوف و کاسپاروف، 5 بار مقابل هم قرار گرفتند که برتری نسبی از آن کاسپاروف بود.
در سال 1993 کاسپاروف غایب بزرگ مسابقات بود و در نبود او، کارپوف یکبار دیگر به عنوان مرد شماره یک شطرنج جهان دست پیدا کرد. وی عنوان خود را تا سال 1999 حفظ کرد و در همان سال با دلیلی مشابه کاسپاروف، برای دفاع از عنوان خود حاضر نشد.
در این سال ها قهرمانان زیادی به دلیل مخالفت با قوانین جدید فدراسیون جهانی شطرنج، از حضور در مسابقات انصراف دادند.
مسابقات و بازیهای آناتولی کارپف
برای دانستن این که کارپف که بود، فقط کافی است نگاهی به کارنامه پربار وی انداخت. ریتینگ 2658 بالا ترین ریتینگ این شطرنج باز بوده که نشان از قدرت بالا و پیروزی های مهم او دارد.
پیشنهاد مرتبط: ریتینگ شطرنج چیست؟ (نحوه گرفتن ریتینگ در شطرنج)
نگاهی جزئی به بیوگرافی کارپف، نشان می دهد که او از 19 سالگی استاد بزرگ شطرنج بوده و فقط 23 سال سن داشت که موفق به کسب اولین قهرمانی خود شد. در اینجا تعدادی از بزرگ ترین مسابقات کارپوف را برای شما آماده کرده ایم.
بازی کاسپاروف و کارپف
آناتولی کارپف و گری کاسپاروف در مجموع 5 بار به مصاف یکدیگر رفتند. در اولین رویارویی کاسپاروف بود که موفق شد عنوان قهرمانی کارپوف را از آن خود کند. از این بازی به عنوان یکی از معروف ترین رقابت های شطرنج نام برده می شود.
مطلب مرتبط: گری کاسپاروف (زندگینامه و بازیهای مهم گری کاسپارف)
حاصل تمام رویارویی های این دو قهرمان 144 دور بازی بوده است که 104 بازی با نتیجه تساوی به پایان رسیده اند. کارپوف در طول این رقابت های طولانی موفق شد 19 بار کاسپاروف را شکست دهد و 21 بار نیز نتیجه را واگذار کرده است.
این نتیجه نشان دهنده نزدیک بودن قدرت دو بازیکن است. با اینکه 2 سبک مختلف از بازی، مقابل هم قرار می گرفتند اما از نظر قدرت، تفاوت چندانی در بازی این دو به چشم نمی خورد.
بازی کارپف یان تیلمان
یکی از معروف ترین بازی های آناتولی کارپف در مقابل یان تیلمان بود. همان گونه که پیش تر اشاره شد، کاسپاروف به نشانه اعتراض به قوانین جدید فدراسیون، حاضر به دفاع از عنوان خود نشد و برای این منظور، آناتولی کارپف و یان تیلمان انتخاب شدند تا برای تصاحب عنوان قهرمانی مقابل یکدیگر قرار بگیرند.
از سال 1985 آناتولی کارپف دیگر نتوانسته بود مرد شماره یک شطرنج جهان شود. به همین دلیل از این فرصت نهایت استفاده را کرد و با شکست دادن تیلمان موفق شد بار دیگر این عنوان را تصاحب کند.
بازی کارپف کورچنوی
ویکتور کورچنوی که به دلیل باخت های زیاد در فینال های مختلف، به عنوان مرد شماره2 و همیشه نایب قهرمان در شطرنج شناخته می شد، دو بار در سال های 1978 و 1982 در دو مسابقه بسیار مهم مقابل آناتولی کارپف قرار گرفت.
در هر دو مسابقه این کارپوف بود که توانست به پیروزی دست پیدا کند. البته یک بار دیگر نیز در سال 1974 و برای تعیین حریف بابی فیشر به عنوان فینالیست، کورچنوی و کارپوف به مصاف هم رفتند که باز هم این آناتولی کارپف بود که به عنوان برنده میز شطرنج را ترک کرد.
بازی کارپف و قائم مقامی
در سال 1378 احسان قائم مقامی در تالار بوستان گفت و گوی تهران مقابل اسطوره شطرنج دنیا، آناتولی کارپف قرار گرفت. دو شطرنج باز در طی 4 دور مسابقه کلاسیک خود به تساوی دو بر دو دست پیدا کردند.
در روز آخر مسابقات قرار بر این شد که آناتولی کارپف و احسان قائم مقامی در 12 دور سرعتی رو به روی هم قرار بگیرند. در پایان دور یازدهم و با قطعی شدن نتیجه بازی، احسان قائم مقامی توانست به یک پیروزی ارزشمند و بزرگ دست پیدا کند.
بازی کارپوف و بابی فیشر
در سال 1975 کارپوف برای کسب عنوان مرد شماره یک شطرنج جهان، باید مقابل بابی فیشر، قهرمان آن دوران شطرنج جهان بازی می کرد.
پیشنهاد مرتبط: زندگینامه بابی فیشر
فیشر که از او به عنوان بزرگ ترین شطرنج باز تاریخ نیز یاد می شود در سال 1975 و به دلیل اختلافاتی که با فدراسیون جهانی شطرنج داشت، در مسابقات حاضر نشد و کارپوف در غیاب او موفق به کسب اولین عنوان خود، زیر نظر فیده شد.
موفقیتهای آناتولی کارپف
زندگینامه کارپف مملو از موفقیت ها و قهرمانی های مختلف است. در اینجا قصد داریم به صورت تیتر وار موفقیت های آناتولی کارپف را بیان کنیم.
- قهرمانی شطرنج جوانان جهان در سال 1969
- عنوان سومی در مسابقات بین المللی شهر مسکو در سال 1972
- قهرمانی کشور شوروی در سال 1974
- قهرمانی در مسابقات انتخابی شطرنج جهان و عدم حضور بابی فیشر برای مسابقه نهایی(اولین قهرمانی جهانی آناتولی کارپف) در سال 1975
- 3 دور پیاپی قهرمانی در مسابقات انتخابی (هیچ کدام به سبب وجود کاسپاروف، به کسب قهرمانی اصلی منجر نشد. سال های 1987 تا 1990)
- عضویت در فیده 1993
- قهرمانی شطرنج جهان زیر نظر فیده 1993
اما سال 1999 آخرین حضور کارپوف در تورنمت ها جهانی بود که با شکست مقابل کرامنیک همراه بود.
کتابهای آناتولی کارپف
آناتولی کارپف در مدت زمان حیات خود، 19 کتاب نوشت و به چاپ رساند. کتاب های کارپوف به زبان های مختلف ترجمه شده و در اختیار مردم سراسر دنیا قرار گرفته است.
از مهم ترین آثار این استاد بزرگ شطرنج دنیا می توان، “کارپوف از زبان کارپوف” را نام برد. کارپوف اولین کتاب خود را در سال 1974 به نام بازی های کارپوف، منتشر کرد. آخرین اثر او نیز در سال 2010 با عنوان پلن درست را پیدا کن، به چاپ رسیده است.
پیشنهاد خوب: کتاب شطرنج (معرفی بهترین و پرفروش ترین کتابهای شطرنج)
مدرسۀ شطرنج بین المللی آناتولی کارپف
مدرسه شطرنج کارپوف به منظور آموزش علمی و اصولی شطرنج، در سال 2002 و در ایالت لیندسبورگ راه اندازی شد اما افتتاح آن در سال 2004 انجام پذیرفت. رئیس مدرسه شطرنج کارپوف، شخص آناتولی کارپف بوده و هم اکنون نیز در همین سمت مشغول به فعالیت است.
کارپوف به عنوان اولین شخصی که ایده مدرسه مجازی شطرنج را معرفی کرد شناخته می شود. با اجرای این ایده مدرسه شطرنج دیگری در کانزاس ایالات متحده تاسیس شد که هم اکنون نیز در حال آموزش بازیکنان شطرنج و کار آموزان است.
هدف آناتولی کارپف از افتتاح این مدرسه، شناسایی و پرورش افراد مستعد بوده که در احقاق این هدف نیز موفق بوده است.
کاندیدای ریاست فیده
کارپوف در ماه مارس سال 2010 به صورت رسمی اعلام کرد که کاندیدای ریاست فیده خواهد شد. این انتخابات در دوره سی و نهم المپیاد شطرنج و در ماه سپتامبر همان سال انجام شد.
در ماه می همین رویداد، پیشنهادی از سوی کارپوف برای جمع آوری کمک های مالی مردمی، در نیویورک ارائه شد و کاسپاروف و مگنوسن نیز در احقاق این کار، کنار کارپوف بودند و برای کمک های مردمی تبلیغ کردند.
پیشنهاد مرتبط: زندگینامه مگنوس کارلسن
با مشخص شدن نتیجه انتخابات، کیرسان ایلومژینوف دیگر کاندیدای ریاست فیده، موفق به پیروزی شده و با 55 رای به عنوان رئیس سازمان فیده انتخاب شد.
کلام پروچس
زندگینامه کارپف پر از فراز و نشیب های مختلف بوده است. آناتولی کارپوف موفق شد در دوران جوانی به اولین قهرمانی خود دست پیدا کند و 10 سال این عنوان را حفظ کند. سپس دوره او مصادف شد با اوج گیری کاسپاروف که این امر تا حدی اجازه پر بار تر شدن را به کارنامه وی نداد. اما با از دست ندادن امید، کارپوف موفق شد برای بار دوم نیز قهرمانی جهان را از آن خود کند.
دوره قهرمانی آناتولی کارپوف با آثار و کتاب های به جا مانده از او سبب شده که اسم آناتولی کارپف تا ابد در اذهان شطرنج بازان و طرفداران این رشته بماند. سبک پوزیشنی که امروزه به وفور مورد استفاده قرار می گیرد، توسط کارپوف به اوج خود رسید.
همان گونه که در فوتبال از گواردیولا به عنوان بهترین مجری سبک تیکی تاکا یاد می شود، آناتولی کارپف نیز بهترین مجری بازی پوزیشنی در میدان جنگ سیاه و سفید بوده است.
مدرسه احداث شده توسط کارپوف، به او اجازه داد تا سبک خود را به جوانان مستعد آموزش داده و در دوره بازنشستگی، همچون بازیکنان دیگر، دچار افت شدید نشود.